W ramach stypendium KPO miałam okazję uczestniczyć w szkoleniu dotyczącym wykorzystania narzędzi opartych na sztucznej inteligencji – takich jak ChatGPT, MidJourney i inne. Szczególnie interesowało mnie, jak można je zastosować w tworzeniu spektakli teatralnych. Szkolenie okazało się nie tylko inspirujące, ale również praktyczne, dostarczając narzędzi, które mogę wykorzystać w codziennej pracy artystycznej.
Jednym z pierwszych poruszanych tematów było tworzenie grafiki za pomocą AI. Narzędzia takie jak MidJourney pozwalają generować wizualizacje w niemal każdym stylu czy epoce – od art déco po cyberpunk. W przypadku projektowania lalek teatralnych AI może służyć jako źródło sugestii lub inspiracji, oferując szkice, które można rozwijać manualnie. Możliwe jest również odwrotne podejście – wygenerowane grafiki mogą posłużyć jako punkt wyjścia dla tradycyjnych projektów lalek.
Kolejnym atutem AI jest możliwość tworzenia elementów scenograficznych. Generowane grafiki świetnie sprawdzają się jako tła sceniczne, wyświetlane podczas spektaklu lub drukowane, a także jako elementy multimedialne. AI okazuje się również nieoceniona w promocji – narzędzia te pozwalają na szybkie tworzenie plakatów czy grafik na potrzeby mediów społecznościowych.
Jednym z najciekawszych aspektów szkolenia była prezentacja możliwości AI w zakresie pracy z tekstem. ChatGPT może wspierać analizę tekstów źródłowych, pomagać w tworzeniu transkrypcji wywiadów czy opracowywaniu planów i streszczeń. Zastosowanie tego narzędzia w teatrze dokumentalnym wydaje się szczególnie obiecujące, zwłaszcza gdy trzeba przeanalizować dużą ilość materiału w krótkim czasie.
Dodatkowo AI potrafi generować drobne elementy scenariusza, takie jak zabawne rymowanki, powiedzonka czy inne formy, które dodają spektaklom lekkości i kolorytu. Możliwość tłumaczenia materiałów źródłowych z różnych języków to kolejne przydatne funkcje, które mogą usprawnić proces twórczy.
Muszę jednak przyznać, że AI nie sprawdza się w tworzeniu całościowych tekstów czy dialogów. Generowane treści bywają banalne i nie odpowiadają wymaganiom artystycznym teatru.
AI dziedzinie generowanie muzyki oferuje rozwiązania, które już teraz stały się ważnym elementem mojej pracy nad spektaklami.
Narzędzia AI potrafią tworzyć utwory dopasowane do tematyki i nastroju spektaklu, uwzględniając określone instrumenty i tempo. Co więcej, dzięki technologii można generować podkłady muzyczne, na przykład usuwając wokale z istniejących nagrań, lub tworzyć nowe kompozycje na podstawie zadanych tekstów.
Szczególnie cenię sobie możliwość wykorzystania takich utworów jako inspiracji dla kompozytorów. Mogą one stanowić punkt wyjścia do stworzenia ostatecznej ścieżki dźwiękowej, która idealnie wpasuje się w klimat spektaklu.
Szkolenie otworzyło przede mną nowe horyzonty. Dotychczas postrzegałam sztuczną inteligencję jako narzędzie typowo techniczne, ale teraz widzę jej potencjał w sztuce. Narzędzia AI oszczędzają czas, inspirują i wspierają proces twórczy, ale jednocześnie wymagają świadomego i odpowiedzialnego użycia.
Ostateczny kształt dzieła wciąż zależy od artysty – jego wrażliwości, wyobraźni i wizji artystycznej. AI może być wsparciem, ale to my nadajemy sens i formę projektom, które tworzymy.